Fanon

Fanart przedstawiający Mace'a Windu.

Fanon to określenie dotyczące nielicencjonowanej fikcji fanowskiej, tworzonej w oparciu o fabułę danego uniwersum. W skład ogółu fanonu wchodzą najczęściej fanfiction, czyli fanowska twórczość literacka, i fanart, czyli fanowska sztuka artystyczna. Innym przejawem twórczości fanowskiej są fanfilmy i gry.

W Gwiezdnych wojnach fanon to określenie opisujące twórczość fanów, która nigdy nie została opublikowana w licencjonowanych materiałach przez Lucasfilm Ltd. lub jego wydziały. Fanonu nie należy mylić z kanonem, w skład którego wchodzą wszystkie źródła, których zgodność z głównym nurtem historii Gwiezdnych wojen została potwierdzona przez Lucasfilm Story Group, Legendami, czyli dawnym kanonem, publikowanym w latach 1976–2014, oraz niekanonem, czyli licencjonowanymi materiałami, sprzecznymi zarówno z kanonem, jak i Legendami. Przykładem niekanonu mogą być filmy i seriale LEGO: Star Wars.

Historia

Plany inicjacyjne

W 2007 roku w dyskusji artykułu o Vongopedii w Bibliotece Ossus Yako, jeden z jej założycieli, napisał, że Biblioteka Ossus nie będzie tolerowała opisywania zagadnień związanych z inicjatywą fanowską, do której, w jego opinii, należała i Vongopedia, pomimo iż na samej wiki znajdowały się artykułów dotyczące jej projektów siostrzanych. 6 lutego 2008, zapytany o możliwość publikowania informacji na temat działania polskiego fandomu w Bibliotece Ossus, odpisał, że ma już pomysł, w jaki sposób temu zaradzić. Zaproponował jednak przeniesienie konwersacji do innego wątku.

Plany utworzenia Fanonpedii.

W kwietniu 2008 użytkownik Bastionu Polskich Fanów Star Wars Dave (znany także jako Papanoida) poszukiwał polskiej wiki dotyczącej fanonu Gwiezdnych wojen. 15 lipca rozpoczął wątek, w którym zaproponował utworzenie takowej strony pod roboczą nazwą „Fanonpedia”; miała ona być oparta na systemie MediaWiki, jednak pomysł spotkał się z odrzuceniem ze strony użytkowników portalu, a sama koncepcja wielokrotnie ulegała zmianie (na przykład zamiast wiki planowano założyć blog).

W 2008 roku z inicjatywy Biblioteki Ossus założona została wiki dotycząca fanonu Gwiezdnych wojen na niezależnym serwerze www.fanon.pl, w której udział mieli użytkownicy Papanoida i Darth Kamil. W pewnym momencie strona osiągnęła poziom 160 artykułów, jednak po niedługim czasie, a także po opuszczeniu jej przez Papanoidę i Dartha Kamila, została zamknięta dla odwiedzających i pozostawała widoczną wyłącznie dla administratorów. W 2012 roku pomimo wielu zapowiedzi witryna nadal nie została udostępniona publicznie. Tymczasem 29 lipca 2008 roku, zniechęcony niepowodzeniem pomysłu idei Ossus II, Darth Kamil założył Bibliotekę Fanonu Star Wars, do pracy nad którą dwa dni później dołączył Papanoida.

Pomimo rezygnacji Dartha Kamila i Papanoidy 8 sierpnia 2009 Yako opublikował film, na którym zapowiedział, że prace nad Ossusem II trwają. Na Blogu Biblioteki Ossus powstała z kolei kategoria „Ossus II”, w ramach której w pierwszym wpisie zapowiedziano, że niebawem pojawią się nowe informacje. W jednym z zapisów wideo poinformowano z kolei, że Ossus II to nazwa kodowa, a sama strona ma być dopiero w fazie beta.

Przez następne lata na polskim Fandomie (znanym jeszcze jako „Wikia”) powstawało wiele mniejszych projektów dotyczących fanonu Gwiezdnych wojen. W 2014 roku dwóch użytkowników, SuperSzym i Lordtrion, postanowiło połączyć je, importując twórczość innych na Bibliotekę Fanonu Star Wars założoną sześć lat wcześniej z inicjatywy bastionowiczów. Po niedługim czasie nazwa wiki została zmieniona na Bibliotekę Arkanii, pod którą funkcjonuje do dziś.

Plany otwarcia fanonu Biblioteki Ossus.

26 lutego 2012 roku Yako zapowiedział, że przed nadejściem kwietnia strona zostanie oddana do użytku publicznego. 2 kwietnia tego samego roku, nie zrealizowawszy swojego planu, napisał, że fanon żyje i nadal będzie żyć. 29 czerwca 2014 roku z kolei skrytykował wiki fanonu Gwiezdnych wojen znajdujące się na serwerach Wikii. Jego słowa spotkały się z oburzeniem ze strony archiwistów Biblioteki Arkanii. 6 lipca tego samego roku na platformie YouTube został opublikowany Q&A z jego udziałem; Yako powiedział wtedy, że w założeniu wiki fanonu Gwiezdnych wojen współpracująca z Biblioteką Ossus miałaby zawierać w sobie informacje o opublikowanej już wcześniej fikcji fanowskiej, co wykluczałoby możliwość tworzenia swoich własnych postaci przez nowych użytkowników bez wcześniejszej publikacji opowiadania tudzież fanfilmu; ostatecznie chętnych do współtworzenia odrębnej wiki fanonu Yako zachęcił do skontaktowania się z nim.

W czerwcu 2015 roku w Sali Zgromadzeń po raz kolejny powrócił temat Ossusa II, tym razem spowodowany masowym tworzeniem artykułów na temat innych witryn i portali przez jednego z użytkowników. Archiwista Mario zaproponował wtedy, aby tego typu strony razem z artykułami poświęconymi polskiemu fandomowi Gwiezdnych wojen przenieść na tamtą wiki. Głos zabrał także Yako, który po raz kolejny przypomniał, że Encyklopedia Fanonu istnieje i jest zarządzana przez kapitułę Biblioteki Ossus. Wspomniał również, iż przed ewentualnym otwarciem wymagałaby ona zaktualizowania wyglądu i innych udogodnień technicznych, dodając, że jeżeli ktokolwiek miałby chęci, po usprawnieniu wiki można by przejść do działania poprzez przenoszenie artykułów na temat fandomu z Biblioteki Ossus na Encyklopedię Fanonu. Do publicznej wiadomości podano także, że na tamten rok Ossus II miał już 166 artykułów.

Ostatecznie w październiku 2017 Ossus II był już uznawany za projekt zawieszony.

Istnienie Star Wars Fanonpedii

5 lipca 2015 roku z inicjatywy Mustafara29 utworzona została Biblioteka Fanonu LEGO Star Wars. W zamyśle miało to być miejsce, w którym wszyscy fani budujący własne konstrukcje mogliby się chwalić innym swoją twórczością. 27 listopada tego samego roku wiki przeszła jednak znaczącą reformę, poszerzając swoją tematykę, i od tamtego czasu znana jest jako Star Wars Fanonpedia.

18 października 2015 narosły starcia na linii Biblioteka Arkanii – Star Wars Fanonpedia, wywołane „zmianą barw” przez użytkownika nickiem Komandor Fly, która niosła za sobą konsekwencje w postaci masowego kopiowania szablonów przez administrację tej pierwszej wiki. Po zarówno licznych próbach, jak i wielokrotnych błędach popełnianych przez obie strony ostateczne przeprosiny ze strony Star Wars Fanonpedii wystosowano, a chęć otwarcia się na nową przyszłość wyrażono dopiero 18 czerwca 2017, przy czym nie doczekano się przeprosin ze strony Biblioteki Arkanii.

Na przełomie lat 2017–2018 nastąpiła eskalacja niechęci ze strony archiwistów Biblioteki Arkanii, przejawiająca się m.in. poprzez publikację filmów bezpośrednio uderzających w nieliczną ówcześnie społeczność Star Wars Fanonpedii. Po ponownym zebraniu społeczności przez młodszą wiki w lipcu 2018 biurokrata tej starszej, SuperSzym, opracował plan przejęcia nowo przybyłych użytkowników i przeciągnięcia ich na swoją stronę bez stosowania oficjalnych propozycji. Podążając za aspiracjami swojego biurokraty, inny użytkownik Biblioteki Arkanii w osobie Yaxiro oficjalnie zaproponował likwidację Star Wars Fanonpedii i przeniesienie zaledwie części jej zawartości na strony Biblioteki Arkanii, co spotkało się z dezaprobatą ze strony fanonpedystów. Wciągu następnych dni w obliczu możliwości utraty swojego stanowiska SuperSzym przeprosił, zwlekając przy tym jeden rok, jeden miesiąc, jedenaście dni, trzy godziny i pięć minut od przeprosin ze strony swojej konkurencji. Biblioteka Arkanii nie zaprzestała jednak prób przejęcia zawartości swojej głównej konkurentki; jeszcze we wrześniu tego samego roku bezskutecznie usiłowała bowiem odwołać Mustafara29 ze składu administracji Star Wars Fanonpedii, a w głosowaniu nad wnioskiem złożonym przez delegata starszej wiki wziął udział także SuperSzym.

9 grudnia 2018, to jest po ponad dziesięciu latach istnienia Biblioteki Arkanii, Papanoida powrócił na wiki, której istnienie zapoczątkował, błędnie odnosząc się do niej nazwą „Fanonpedia”, którą miała otrzymać w myśl inicjalnej idei z 2008 roku.

Podział fanonu

	Nazwa fanonu	Opis
kanon	Fanon kanoniczny	Fanon kanoniczny zachowuje spójność z nowym kanonem (2014–) oraz poszerza go o dodatkowe wątki fabularne.
legendy	Fanon legendarny	Fanon legendarny zawiera informacje sprzeczne z nowym kanonem (2014–), jednocześnie poruszając wątki związane ze starym Expanded Universe (1976–2014), znanym jako Legendy.
alternatywy	Fanon alternatywny	Fanon alternatywny zawiera treści sprzeczne zarówno z kanonem, jak i Legendami, niekiedy będąc alternatywną wersją przedstawionych już zdarzeń.
	Fanon humorystyczny	Fanon humorystyczny zawiera treści humorystyczne i może być zarówno fanonem kanonicznym i legendarnym, jak i alternatywnym.

Etymologia

Słowo fanon to połączenie dwóch wyrazów, fan i kanon, tak aby swoim brzmieniem przypominało drugi z nich. Fanfiction z kolei pochodzi od słów fan i fiction (ang. fikcja), fanart od wyrazów fan i art (ang. sztuka), a fanfilm od wyrazów fan i film.

Fanon a Fandom

Logo Fandomu.

Fanon to określenie opisujące fikcję tworzoną przez fanów, podczas gdy Fandom to określenie danej społeczności fanowskiej. Od 2016 roku Fandom powered by Wikia to nazwa strony internetowej, dotychczas znanej jako Wikia.

Linki zewnętrzne

• Fanon w Bibliotece Ossus

Przypisy