Star Wars Fanonpedia

CZYTAJ WIĘCEJ

Star Wars Fanonpedia
Advertisement
Czytelnicy czują silną zachętę, by nadal rozwijać te elementy historii przez pryzmat swoich spekulacji, dopóki nie zajmą się własnym życiem.
Henry Jenkins[1]
Fanon by McConkey

Fanfiction oczyma redaktorów The Guardian[2]

Fanon to to twórczość fanowska tworzona w oparciu o fabułę danego uniwersum lub uniwersów, jednak niebędąca jej oficjalną częścią.

Twórczość fanowska może przybierać różne formy, takie jak sztuka graficzno-manualna (fanart), produkcje filmowe (fanfilm) czy twórczość literacka (fanfic, fanfiction). Terminy fanon i fanfiction często używane są jednak synonimicznie.

W Gwiezdnych wojnach fanon dotyczy twórczości fanów, która nigdy nie została objęta licencją Lucasfilm Ltd. Fanonu nie należy mylić z kanonem, w skład którego wchodzą wszystkie źródła, których zgodność z głównym nurtem historii Gwiezdnych wojen została potwierdzona przez Lucasfilm Story Group, Legendami, czyli dawnym kanonem, publikowanym w latach 19762014, oraz niekanonem, czyli licencjonowanymi materiałami, sprzecznymi zarówno z kanonem, jak i Legendami. Przykładem niekanonu mogą być filmy i seriale LEGO: Star Wars.

W polskim fandomie głosy nawołujące do utworzenia witryny internetowej zajmującej się twórczością fanów słychać co najmniej od roku 2007. Próbę założenia takiej strony podejmowały środowiska związane z Bastionem Polskich Fanów Star Wars oraz z Biblioteką Ossus. W 2023 największym ośrodkiem skupionym wokół twórczości fanów Gwiezdnych wojen jest Star Wars Fanonpedia, założona w 2015 roku.

Historia

Wczesne plany

W 2007 roku w dyskusji artykułu o Vongopedii w Bibliotece Ossus Yako, jeden z jej założycieli, napisał, że Biblioteka Ossus nie będzie tolerowała opisywania zagadnień związanych z inicjatywą fanowską, do której, w jego opinii, należała i Vongopedia[3], pomimo iż na samej wiki znajdowały się artykułów dotyczące jej projektów siostrzanych. 6 lutego 2008, zapytany o możliwość publikowania informacji na temat działania polskiego fandomu w Bibliotece Ossus, odpisał, że ma już pomysł, w jaki sposób temu zaradzić. Zaproponował jednak przeniesienie konwersacji do innego wątku[4].

W kwietniu 2008 użytkownik Bastionu Polskich Fanów Star Wars Dave (znany także jako Papanoida[5]) poszukiwał polskiej wiki dotyczącej fanonu Gwiezdnych wojen[6]. 15 lipca rozpoczął wątek, w którym zaproponował utworzenie takowej strony pod roboczą nazwą „Fanonpedia”; miała ona być oparta na systemie MediaWiki, jednak pomysł spotkał się z odrzuceniem ze strony użytkowników portalu, a sama koncepcja wielokrotnie ulegała zmianie (na przykład zamiast wiki planowano założyć blog)[7].

BFSW

Biblioteka Fanonu Star Wars (późniejsza Biblioteka Arkanii) sprzed aktywności Lordtriona i SuperSzyma[8]

W 2008 roku z inicjatywy Biblioteki Ossus założona została wiki dotycząca fanonu Gwiezdnych wojen na niezależnym serwerze www.fanon.pl, w której udział mieli użytkownicy Papanoida i Darth Kamil[9]. W pewnym momencie strona osiągnęła poziom 160 artykułów[10], jednak po niedługim czasie, a także po opuszczeniu jej przez Papanoidę i Dartha Kamila[9], została zamknięta dla odwiedzających i pozostawała widoczną wyłącznie dla administratorów[11]. W 2012 roku pomimo wielu zapowiedzi witryna nadal nie została udostępniona publicznie[12]. Tymczasem 29 lipca 2008 roku, zniechęcony niepowodzeniem pomysłu idei Ossus II, Darth Kamil[5] założył Bibliotekę Fanonu Star Wars (pl.fanonustarwars.wikia.com; obecna Biblioteka Arkanii), do pracy nad którą dwa dni później dołączył Papanoida[13].

Pomimo rezygnacji Dartha Kamila i Papanoidy 8 sierpnia 2009 Yako opublikował film, na którym zapowiedział, że prace nad Ossusem II trwają[14]. Na Blogu Biblioteki Ossus powstała z kolei kategoria „Ossus II”, w ramach której w pierwszym wpisie zapowiedziano, że niebawem pojawią się nowe informacje[15]. W jednym z zapisów wideo poinformowano z kolei, że Ossus II to nazwa kodowa, a sama strona ma być dopiero w fazie beta[14].

Przez następne lata na polskim Fandomie (znanym jeszcze jako „Wikia”) powstawało wiele mniejszych projektów dotyczących fanonu Gwiezdnych wojen. W 2014 roku dwóch użytkowników, SuperSzym i Lordtrion, postanowiło połączyć je, importując twórczość innych na Bibliotekę Fanonu Star Wars założoną sześć lat wcześniej z inicjatywy bastionowiczów. Po niedługim czasie nazwa wiki została zmieniona na Bibliotekę Arkanii, pod którą funkcjonuje do dziś[5].

26 lutego 2012 roku Yako zapowiedział, że przed nadejściem kwietnia strona zostanie oddana do użytku publicznego. 2 kwietnia tego samego roku, nie zrealizowawszy swojego planu, napisał, że fanon żyje i nadal będzie żyć[16]. 29 czerwca 2014 roku z kolei skrytykował wiki fanonu Gwiezdnych wojen znajdujące się na serwerach Wikii[17]. Jego słowa spotkały się z oburzeniem ze strony archiwistów Biblioteki Arkanii[18]. 6 lipca tego samego roku na platformie YouTube został opublikowany Q&A z jego udziałem; Yako powiedział wtedy, że w założeniu wiki fanonu Gwiezdnych wojen współpracująca z Biblioteką Ossus miałaby zawierać w sobie informacje o opublikowanej już wcześniej fikcji fanowskiej, co wykluczałoby możliwość tworzenia swoich własnych postaci przez nowych użytkowników bez wcześniejszej publikacji opowiadania tudzież fanfilmu; ostatecznie chętnych do współtworzenia odrębnej wiki fanonu Yako zachęcił do skontaktowania się z nim[19].

W czerwcu 2015 roku w Sali Zgromadzeń po raz kolejny powrócił temat Ossusa II, tym razem spowodowany masowym tworzeniem artykułów na temat innych witryn i portali przez jednego z użytkowników. Archiwista Mario zaproponował wtedy, aby tego typu strony razem z artykułami poświęconymi polskiemu fandomowi Gwiezdnych wojen przenieść na tamtą wiki. Głos zabrał także Yako, który po raz kolejny przypomniał, że Encyklopedia Fanonu istnieje i jest zarządzana przez kapitułę Biblioteki Ossus. Wspomniał również, iż przed ewentualnym otwarciem wymagałaby ona zaktualizowania wyglądu i innych udogodnień technicznych, dodając, że jeżeli ktokolwiek miałby chęci, po usprawnieniu wiki można by przejść do działania poprzez przenoszenie artykułów na temat fandomu z Biblioteki Ossus na Encyklopedię Fanonu. Do publicznej wiadomości podano także, że na tamten rok Ossus II miał już 166 artykułów[20].

Ostatecznie w październiku 2017 Ossus II był już uznawany za projekt zawieszony[21].

Istnienie Star Wars Fanonpedii

Logo 1

Logo Biblioteki Fanonu LEGO Star Wars, dzisiejszej Star Wars Fanonpedii

5 lipca 2015 roku z inicjatywy Mustafara29 utworzona została Biblioteka Fanonu LEGO Star Wars. W zamyśle miało to być miejsce, w którym wszyscy fani budujący własne konstrukcje mogliby się chwalić innym swoją twórczością[22]. 27 listopada tego samego roku wiki przeszła jednak znaczącą reformę i wsłuchując się w opinię społeczności, której coraz większa część zaczeła już pisać na tematy niezwiązne z LEGO, oficjalnie poszerzyła swoją tematykę, tak że od tamtego czasu znana jest jako Star Wars Fanonpedia[23].

18 października 2015 narosły starcia na linii Biblioteka Arkanii – Star Wars Fanonpedia, wywołane „zmianą barw” przez użytkownika nickiem Komandor Fly, która niosła za sobą konsekwencje w postaci masowego kopiowania szablonów przez administrację tej pierwszej wiki[24][25]. Po zarówno licznych próbach, jak i wielokrotnych błędach popełnianych przez obie strony ostateczne przeprosiny ze strony Star Wars Fanonpedii wystosowano, a chęć otwarcia się na nową przyszłość wyrażono dopiero 18 czerwca 2017, przy czym nie doczekano się przeprosin ze strony Biblioteki Arkanii[26].

Na przełomie lat 2017–2018 nastąpiła eskalacja niechęci ze strony archiwistów Biblioteki Arkanii, przejawiająca się m.in. poprzez publikację filmów bezpośrednio uderzających w nieliczną ówcześnie społeczność Star Wars Fanonpedii[27]. Po ponownym zebraniu społeczności przez młodszą wiki w lipcu 2018 biurokrata tej starszej, SuperSzym, opracował plan przejęcia nowo przybyłych użytkowników i przeciągnięcia ich na swoją stronę bez stosowania oficjalnych propozycji[28][29]. Podążając za aspiracjami swojego biurokraty, inny użytkownik Biblioteki Arkanii w osobie Yaxiro oficjalnie zaproponował likwidację Star Wars Fanonpedii i przeniesienie zaledwie części jej zawartości na strony Biblioteki Arkanii, co spotkało się z dezaprobatą ze strony fanonpedystów[30]. Wciągu następnych dni w obliczu możliwości utraty swojego stanowiska SuperSzym wystosował szerokie przeprosiny, którymi nie objął społeczności konkurencji[31]. Biblioteka Arkanii nie zaprzestała tymczasem nie zaprzestała prób przejęcia zawartości swojej głównej konkurentki; jeszcze we wrześniu tego samego roku bezskutecznie usiłowała bowiem odwołać Mustafara29 ze składu administracji Star Wars Fanonpedii, a w głosowaniu nad wnioskiem złożonym przez delegata starszej wiki wziął udział także SuperSzym[32].

9 grudnia 2018, to jest po ponad dziesięciu latach istnienia Biblioteki Arkanii, Papanoida powrócił na wiki, której istnienie zapoczątkował, błędnie odnosząc się do niej nazwą „Fanonpedia”[9], którą miała otrzymać w myśl inicjalnej idei z 2008 roku[7].

Etymologia

Słowo fanon to połączenie dwóch wyrazów, fan i kanon, tak aby swoim brzmieniem przypominało drugi z nich. Fanfiction z kolei pochodzi od słów fan i fiction (ang. fikcja), fanart od wyrazów fan i art (ang. sztuka), a fanfilm od wyrazów fan i film.

Rodzaje twórczości fanowskiej

W przypadku Gwiezdnych wojen fanon można podzielić na:

  • Fanon kanoniczny – fanon pozostający w zgodności fabularnej z kanonem, tj. światem Gwiezdnych wojen rozbudowywanym po wykupieniu Lucasfilmu przez Disney;
  • Fanon legendarny – fanon pozostający w zgodności fabularnej z Legendami, tj. światem Gwiezdnych wojen rozbudowywanym przed wykupieniem Lucasfilmu przez Disney;
  • Fanon alternatywny – fanon opisujący wydarzenia alternatywne względem tych ukazanych i w kanonie, i w Legendach.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Readers have a strong incentive to continue to elaborate on these story elements, working them over through their speculations, until they take on a life of their own. (Henry Jenkins, 21 marca 2007), henryjenkins.org (archiwum)
  2. From Star Trek to Fifty Shades: how fanfiction went mainstream (Mikaella Clements, 2018), theguardian.com (archiwum)
  3. Na Ossusie nie opisujemy twórczości fanów w zasadzie, a Vongo do takich należy. Link do Vongo powędruje do Polecanych stron. (Yako, 7 września 2007), ossus.pl (archiwum)
  4. Pomyślimy nad tym, ale w osobnym wątku ok? Coś mi łazi po łbie, więc zaproponuję coś niebawem (Yako, 6 lutego 2008), ossus.pl (archiwum)
  5. 5,0 5,1 5,2 Biblioteka Arkanii, swfanon.fandom.com/pl (wersja z 11 stycznia 2018; archiwum)
  6. Polska wiki fanonu? (Dave, 2008), star-wars.pl (archiwum)
  7. 7,0 7,1 Fanonpedia (Dave, 2008), star-wars.pl (archiwum)
  8. Strona główna, pl.fanonustarwars.wikia.com (archiwum)
  9. 9,0 9,1 9,2 10 lat Fanonpedii/Arkanii (Papanoida, 2018), swfanon.fandom.com/pl (archiwum)
  10. Oddzielna wiki stoi. I to stoi od 4 lat i ma 160 haseł. :) (Yako, 1 lipca 2014), forum.ossus.pl (archiwum)
  11. Encyklopedia Fanonu, forum.ossus.pl (archiwum)
  12. Cześć :) Nadal na tym projektem pracujemy :) Jescze chwilę... Podejrzewam, że przed kwietniem powinien być online. (Yako, 26 lutego 2012), ossus.pl (archiwum)
  13. Użytkownik:Papanoida (Papanoida, 2008/2009), swfanon.fandom.com/pl (archiwum)
  14. 14,0 14,1 Screencast Biblioteki Ossus odc. 3 (specjalny) (Piotr Wasiak, 2009), vimeo.com (archiwum)
  15. Ossus II, blog.ossus.pl (archiwum)
  16. No, przed kwietniem się nie udało, bo na priorytetowy wyskoczył projekt blogów (pisaliśmy o tym na Facebooku). Ale fanon żyje i będzie. Nie wszystko na raz jednak. (Yako, 2 kwietnia 2012), ossus.pl (archiwum)
  17. Powstawały takie na wikii - żadna jednak nie spełniała swoich założeń. Była vongopedia, która naśmiewała się z fanów jako takich - i była miejscami obraźliwa. Było też kilka encyklopedii - które dość szybko zamieniały się w śmietnik w którym każdy pisał co chciał. Tymczasem brakuje u nas encyklopedii twórczości fanowskiej z prawdziwego zdarzenia. (Yako, 29 czerwca 2014), forum.ossus.pl (archiwum)
  18. Ossus o encyklopedii fanonu, swfanon.fandom.com/pl (archiwum)
  19. I jest w tej chwili istniejąca od czterech lat, ale zamknięta dla ludzi Encyklopedia Fanonu, zrobiona podobnie jak Ossus, gdzie opisywane są dzieła fanowskie. […] Uważam, że bardzo brakuje encyklopedii twórczości fanowskiej, nie takiej, w której są tworzone hasła na temat jakichś postaci, że ja sobie wymyślę postać i ją opiszę w encyklopedii – to trochę bezsensu, ale takich, gdzie są opisane […] dzieła fanów. Ktoś napisał fanfic, który został opublikowany gdzieś na jakimś serwisie, i tam opisuje swoje postacie. (Piotr Wasiak, 6 lipca 2014), youtube.com (archiwum)
  20. Encyklopedia fanonu istnieje na serwerze Ossusa i jest przez nas zarządzana. Znajduje się w niej 166 haseł i aktualnie nikt nad nią nie pracuje. Wymagała by aktualizacji systemu i kilku zmian w wyglądzie, niemniej - istnieje i jeśli tylko znajdą się MOce przerobowe i ogólny pomysł jak by to miało wyglądać to jest gotowa do edycji… (Yako, 15 lipca 2015), ossus.pl (archiwum)
  21. No to mialo to byc ale finalnie jest zawieszone.” (Piotr Wasiak, 16 września 2017), facebook.com (zrzut ekranu)
  22. Biblioteka Fanonu (Mustafar29, 2015), kronikiyody.fandom.com/pl (archiwum)
  23. ZMIANA NAZWY, ADRESU (Mustafar29, 2015), gwfanon.fandom.com (archiwum)
  24. W dCenzuraie mają, że zrzynają (ambiguity, 2018), youtube.com
  25. Arkania mocno pociśnięta przez ojca-założyciela !!! (ambiguity, 2018), youtube.com
  26. List do Arkanii (Mustafar29, 2017), gwfanon.fandom.com
  27. Jan Krzysiewicz, youtube.com
  28. Cóż, ale reszty fanonpedystów nie przekonamy […] No tak, tylko jak ich przekonać, żeby dołączyli do Arkanii?” (SuperSzym, 16 lipca 2018), discord.com (zrzut ekranu)
  29. Będziesz powoli kiełkował w umysłach Fanonpedystów ideę połączenia” (SuperSzym, 16 lipca 2018), discord.com (zrzut ekranu)
  30. Połączenie Fanonpedii i Arkanii (Yaxiro, 2018), gwfanon.fandom.com (archiwum)
  31. [P]rzepraszam, że nie potrafiłem zaakceptować szczerych chęci przeprosin Mustafara pomimo świadomości jego trudnego charakteru i nie potrafiłem odpuścić. Przepraszam za to, że uparcie brnąłem dalej w swoją urazę i gdy pojawiły się pierwsze próby Mustafara, wolałem iść w chęć zniszczenia zamiast odbyć nwutralną rozmowę. Przepraszam, że nigdy nie podjąłem prób okiełznania własnego trudnego charakteru… (SuperSzym, 28 lipca 2018), swfanon.fandom.com/pl
  32. Wniosek (Nihilicent, 2018), gwfanon.fandom.com (archiwum)
Advertisement